Lessius Mechelen ects

Hoofdpagina | Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs

Sociaal cultureel engagement


Opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Academiejaar 2011-12
Volgtijdelijkheid op nvt Referentienummer BALSO_4856
Studiepunten 3 Studietijd 90 uur
Opleidingsfase Tweede Programmajaar Creditcontract mogelijk Ja
Examencontract(diploma) mogelijk Ja Examencontract (creditbewijs) mogelijk Ja
Aard Verplicht Quotering Punt op 20
Tolereerbaar Ja Tweede examenkans

Docenten

  • Cornelis Ilse
  • De Witte Nele
  • Rijmenams Marleen
  • Van Hecke Kristin

Onderwijstaal

  • Nederlands

Onderwijsvorm

  • Zelfstudie
  • Groepswerk
  • Werkcollege

Begincompetentie

Sociaal engagement:
In het eerste jaar van de opleiding hebben de studenten al kennis gemaakt met SCE en in de lessen Opvoedkunde werden onderwerpen als inclusief onderwijs, zorgbreedte en zorgverbreding behandeld.

Voet(en):
De studenten beschikken over de eindcompetenties van het eerste programmajaar Bachelor secundair onderwijs.
De studenten beschikken over de eindcompetenties RZL-SCE I en II

Eindcompetentie

BALSO_01BALSO_01 - Functioneel geheel 1: De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_01.01BALSO_01.01 - De leraar kan de beginsituatie van de leerlingen en de leergroep achterhalen (voorkennis en gedrag) via raadpleging van het leerplan, observatie, bevraging mentor, en kennis over de ontwikkeling van jongerenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_01.02BALSO_01.02 - De leraar kan basisdoelen, verbredings-, verdiepingsdoelen en vakoverschrijdende doelen kiezen en concreet- operationeel formuleren op basis van leerplan, eindtermen en ontwikkelingsdoelenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_01.05BALSO_01.05 - De leraar kan aangepaste werkvormen (doceren, onderwijsleergesprek, toepassingen, opdrachten, groepswerk, hoeken- en contractwerk, projectwerk, begeleid zelfstandig leren, excursie, ....) en groeperingsvormen (individueel, klassikaal, groepsgewijs) uitwerken en realiseren om een activerend lesverloop te creërenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_02BALSO_02 - Functioneel geheel 2: De leraar als opvoederGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_02.02BALSO_02.02 - De leraar kan de emancipatie van de leerlingen bevorderenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_02.03BALSO_02.03 - De leraar kan door attitudevorming leerlingen op individuele ontplooiing en maatschappelijke participatie voorbereidenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_02.05BALSO_02.05 - De leraar kan adequaat omgaan met leerlingen in sociaal-emotionele probleemsituaties en met leerlingen met gedragsmoeilijkhedenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_04BALSO_04 - Functioneel geheel 4: De leraar als organisatorGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_04.04BALSO_04.04 - De leraar kan een stimulerende, gezonde, milieuvriendelijkeen werkbare klasruimte creëren (materialen worden op veilige wijze door leerlingen gebruikt en nadien opgeruimd, …) , rekening houdend met de veiligheid van de leerlingenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_05BALSO_05 - Functioneel geheel 5: De leraar als innovator/onderzoekerGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_05.03BALSO_05.03 - De leraar kan het eigen functioneren ter discussie stellen en bijsturenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_06BALSO_06 - Functioneel geheel 6: De leraar als partner van ouders/verzorgersGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_06.01BALSO_06.01 - De leraar kan zich informeren over en discreet omgaan met gegevens over de leerlingGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_06.02BALSO_06.02 - De leraar kan met ouders/verzorgers communiceren over het kind in de school op basis van overleg met collega's of externenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_06.03BALSO_06.03 - De leraar kan in overleg met het team communiceren met de ouders/verzorgers over het klas- en schoolgebeuren, rekening houdend met de diversiteit tussen de oudersGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_07BALSO_07 - Functioneel geheel 7: De leraar als lid van een schoolteamGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_07.03BALSO_07.03 - De leraar kan de eigen pedagogische en didactische opdracht en aanpak in het team bespreekbaar makenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_08BALSO_08 - Functioneel geheel 8: De leraar als partner van externenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_08.01BALSO_08.01 - De leraar kan met hulp van collega's contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe instanties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbiedenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_10.04BALSO_10.04 - De leraar kan actuele maatschappelijke thema’s en ontwikkelingen identificeren en kritisch benaderen op het cultureel-esthetische domeinGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_11BALSO_11 - Taalcompetenties van de leraarGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_11.03BALSO_11.03 - De leraar kan gesprekken voeren met leerlingen, zowel individueel als in groep, over onderwerpen die door alle partners kunnen aangebracht worden, en in het bijzonder over leerinhoudenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_11.04BALSO_11.04 - De leraar kan teksten beoordelen op toegankelijkheid voor zijn leerlingen en kan die teksten zo nodig via mondelinge en schriftelijke ingrepen toegankelijk makenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_11.05BALSO_11.05 - De leraar kan mondeling opdrachten geven met betrekking tot klasmanagement en taakuitvoeringGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_11.06BALSO_11.06 - De leraar kan schriftelijk vragen en opdrachten formuleren met betrekking tot klasmanagement en taakuitvoeringGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_11.11BALSO_11.11 - De leraar kan verschillende soorten gesprekken (leerlingenbespreking, evaluatie- of functioneringsgesprek,…) voeren met volwassenen over de klas- en schoolcontextGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_11.15BALSO_11.15 - De leraar is er zich bewust van dat schriftelijk werkmateriaal, bestemd voor leerlingen en andere partners binnen het schoolgebeuren, foutloos moet zijn, en slaagt er in dit te realiserenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12BALSO_12 - AttitudesGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.01BALSO_12.01 - BeslissingsvermogenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.02BALSO_12.02 - Relationele gerichtheidGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.03BALSO_12.03 - Kritische ingesteldheidGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.04BALSO_12.04 - LeergierigheidGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.05BALSO_12.05 - OrganisatievermogenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.06BALSO_12.06 - Zin voor samenwerkingGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.07BALSO_12.07 - VerantwoordelijkheidszinGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.08BALSO_12.08 - FlexibiliteitGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.09BALSO_12.09 - InlevingsvermogenGeen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus
BALSO_12.10BALSO_12.10 - Zorgzaamheid (bekommerd zijn)Geen omschrijving in gedragsindicatoren in niveaus

Leerresultaten

Deel 1: Meerdaagse vorming (VOET-enweek)- excursie:  - De student kan in groep de beginsituatie van een groep bepalen, aangepaste doelen formuleren, de gepaste werkvomen kiezen, een vlot dagverloop creëren, vlot mondeling en schriftelijk rapporteren. - De student kent diverse muzisch-creatieve werkvormen en hun vakoverschrijdende toepassingsmogelijkheden.  - De student staat open voor actuele maatschappelijke, socio-culturele ontwikkelingen en is bereid die in zijn onderwijsproces te integreren. - De student geeft blijk van de attitudes zoals geformuleerd in de basiscompetenties. Deel 2: Sociaal engagement: - De student herkent de eigenheid van jongeren en van de jongere die hij begeleidt. - Hij bevordert de emancipatie van de leerling met het oog op het optimaliseren van zijn onderwijskansen door in te spelen op zijn vragen en moeilijkheden. Hij maakt hierbij gebruik van zijn kennis van ‘bijzonder gedrag’ uit het eerste opleidingsjaar. - De student bereidt door attitudevorming de leerling voor op individuele ontplooiing en maatschappelijke participatie. - De student gaat adequaat om met leerlingen in sociaal-emotionele probleemsituaties en met leerlingen met gedragsmoeilijkheden. - De student creëert een stimulerende, veilige en werkbare leersituatie voor de leerling die hij individueel begeleidt. - De student vult na 6u begeleiden het logboek aan en bevraagt daarbij zijn eigen functioneren bij het begeleiden van de individuele leerling en stuurt zijn eigen functioneren bij b.v. door informatie op te zoeken, door raad te vragen bij deskundigen,… - De student stelt zich op de hoogte van zijn leerling en gaat discreet met deze gegevens om. - De student die een leerling thuis begeleidt communiceert met de ouders/verzorgers over hun kind en zijn evolutie. - De student die een leerling thuis begeleidt communiceert in overleg met het team met de ouders/verzorgers over de evolutie van de leerling, rekening houdend met de diversiteit tussen de ouders. - De student maakt zijn eigen pedagogische en didactische opdracht en aanpak in teamverband bespreekbaar. Hij brengt verslag uit via zijn logboek aan de begeleidende docent van de KHMechelen en de begeleiders van de externe instantie waar hij zijn SCE uitvoert. - De student legt contact met een secundaire school, organisatie of vereniging, hij zet in overleg met deze school, organisatie of vereniging een engagement op dat beantwoordt aan de vooropgestelde criteria. Hij werkt samen met deze externe instantie om zijn socio-cultureel engagement uit te voeren. - De student neemt zelf initiatief om zijn socio-cultureel engagement vlot te laten verlopen. Hij rapporteert op de afgesproken momenten en signaleert problemen aan de begeleidende docent van de KHMechelen en de begeleider van de externe instantie waar hij zijn SCE uitvoert. Hij zet zelf stappen om de problemen te helpen oplossen. - De student stelt zich soepel op en is bereid zich aan te passen als de omstandigheden dit vereisen. - Gerichtheid op adequaat en correct taalgebruik en communicatie. De student drukt zich zowel schriftelijk als mondeling uit in een verzorgd Nederlands. - De student toont echtheid, respect en empathie in de omgang met anderen en met de jongere die hij begeleidt.

Inhoud

Deel 1: VOET-enweek
Eén van de vakoverschrijdende eindtermen voor de tweede graad secundair onderwijs is ‘muzisch-creatieve vorming’. Een term waar veel leerkrachten (in spe) zich onwennig bij voelen. Nochtans hebben we ook hiervoor allemaal onze eigen troeven. Om die te ontdekken, worden de studenten vier dagen lang ondergedompeld in een muzisch-vakoverschrijdend bad! Met de muze die hun groep is toegewezen, zullen ze Antwerpen of Oostende (of een andere stad) zien, horen, voelen, ruiken en proeven.
Einddoel van deze meerdaagse: door zelf te ervaren dat leren en kijken ‘anders’ kan zijn, zelf zin krijgen het ook anders aan te pakken.


Deel 2: Sociaal Engagement in een vereniging of organisatie
We zijn van mening dat in de opleiding tot leraar secundair onderwijs de theoretische vorming van de student centraal staat, maar dat ook de concrete realisatie in het onderwijs van fundamenteel belang is. In het opleidingsonderdeel Socio-Cultureel Engagement (SCE) willen we dit realiseren via vorming en engagement in twee domeinen: zorgverdieping enerzijds, zorgverbreding en interculturaliteit anderzijds.
De studenten engageren zich in de eigen omgeving en in die van de school. We leggen daarbij vier accenten:
- SOCIAAL: de studenten werken met jongeren die op de ene of andere manier in een kansarme situatie terecht zijn gekomen.
- ERVARINGSGERICHT: waar de studenten vorig jaar eerder theoretisch in contact kwamen met kansarmoede, zetten ze zich nu daadwerkelijk in en zullen ze al doende, al ondervindend leren.
- DIDACTISCH: de studenten oefenen didactische vaardigheden: ze begeleiden jongeren bij schoolse taken en het trainen van vaardigheden, door bijles in schoolvakken, huiswerkbegeleiding, examenvoorbereiding, taallesjes bij anderstaligen….
- INTERCULTUREEL: de studenten ontmoeten andere culturen, zowel inheemse als uitheemse…
Kortom het gaat om een sociaal, ervaringsgericht, didactische en intercultureel engagement

Studiematerialen

Meer info op de cursussen- en boekenlijst.

Toledo (Digitale leeromgeving)

  • Opdrachten en studiemateriaal op Toledo

Evaluatie

Bij de beoordeling kunnen gepaste attitudes -of het gebrek daaraan- doorslaggevend zijn.

Deel 1: Meerdaagse vorming (VOET-enweek)- excursie
35 % De beoogde competenties worden permanent geëvalueerd. Volgende elementen spelen zeker een rol:
- aanwezigheid (vervangende opdracht bij gewettigde afwezigheid),
- medewerking en inbreng bij groepswerk en groepssessies,
- uitwerking en resultaat van expressieve werkvormen,
- opstellen van muzische uitstap.

Deel 2: Sociaal engagement
65 % logboek en evaluatieformulieren van de organisatie.

Voor beide examenkansen wordt het eindcijfer bepaald door het gewogen rekenkundig gemiddelde van de beide delen.
Uitzonderingsregel (in geval een zwaar tekort op één van de twee onderdelen):
1. voor gewogen gemiddelden kleiner dan 9/20 en groter dan 14/20 wordt niet ingegrepen op de totaalscore
2. voor gewogen gemiddelden vanaf 9/20 tot en met 14/20 wordt de totaalscore afgetopt naar:
* 8/20 indien een deelscore 0, 1, 2, 3 of 4 op 20 bedraagt
* 9/20 indien een deelscore 5 of 6 op 20 is

Eerste examenkansTweede examenperiode (juni)Tussentijdse evaluatie100% Voet-enweek (excursie) 35 % + Sociaal engagement 65 %
Tweede examenkansDerde examenperiode (augustus)Opdrachten100% Voet-en 35 % + Sociaal engagement 65 %