Ecotoxicologie (2009-2010)

In een inleidend deel komen de basisbeginselen van de toxicologie aan bod (definities, toxicokinetiek en -dynamiek, toxiciteitstudies en normering). Vervolgens worden de basisbeginselen van de subdiscipline ecotoxicologie toegelicht (emissie, verspreiding, immissie, absorptie & accumulatie van stoffen in het milieu en de effecten van die stoffen op populatie-, gemeenschap- en ecosysteemniveau). Een aspect van de ecotoxicologie wordt verder uitgediept, namelijk de wettelijke (OESO) procedure om het milieurisico van stoffen in te schatten of 'environmental risk assessment'. In een laatste deel worden een aantal in het milieu veel voorkomende polluenten besproken, o.a. PAK's, PCB's, dioxines. Tenslotte bespreken we na een bezoek aan Vito Bio biologische detectiesystemen en in-vitro screening om schadelijke stoffen in het milieu (bv zware metalen) of in de voeding (bv dioxines) op te sporen.

A. Algemene competenties

  • 01. Denk- en redeneervaardigheid
  • 02. Informatie verwerven en verwerken
  • 03. Kritisch reflecteren
  • 04. Projectmatig en methodisch handelen in functie van creatieve kennisontwikkeling
  • 07. Een ingesteldheid tot levenslang leren hebben

B. Beroepsgerichte/ Algemeen wetenschappelijke competenties

C. Beroepsspecifieke competenties

  • C03 De chemist is in staat om onder supervisie van een (wetenschappelijk) onderzoeker mee te denken en mee te werken om zo de praktische haalbaarheid en de efficiëntie van het wetenschappelijk onderzoek te verhogen.
  • C05 De chemist kan op adequate wijze mondeling en schriftelijk communiceren om een optimale informatiedoorstroming te verzekeren.
  • C08 De chemist kan binnen zijn specialisatie de vigerende wetgeving vertalen naar reële situaties om wettelijk conform te werken.
Toelichting:
o De studenten kunnen toxicokinetische en -dynamische aspecten in verband brengen met intra- en interspecies verschillen in gevoeligheid. De studenten kunnen toxiciteitstudies interpreteren en weten hoe normen afgeleid worden uit meetresultaten die bekomen werden in die studies. o De studenten kunnen de processen emissie, verspreiding, immissie, absorptie & accumulatie van stoffen in het milieu algemeen beschrijven. Toegepast in case studies kunnen zij de link leggen tussen die processen en de toxiciteit van specifieke polluenten. o De studenten kennen de belangrijkste OESO ecotoxiciteitstudies en weten hoe de meetresultaten wiskundig gehanteerd worden om tot een inschatting van het milieurisico van stoffen te komen. o Van de besproken polluenten kennen de studenten het voorkomen & de verspreiding in het milieu, de schadelijke effecten voor het milieu, inclusief de mens, de werkingsmechanismen en de normering.

A. Volgtijdelijkheid

B. Competenties

Ecotoxicologie is een integratie van drie disciplines: de milieuchemie, de toxicologie en de ecologie.

A. Type

  • cursus
  • materiaal op leeromgeving

B. Verplichte leermiddelen

o Goele Wynen, 2009. Ecotoxicologie. Niet-gepubliceerde cursus, KHKempen, Geel.

C. Aanbevolen leermiddelen

Boeken: - Deelstra, H., Massart, D.L., Daenens, P., Van Peteghem, C., 1996. Vreemde stoffen in onze voeding. Antwerpen, Stichting Leefmilieu vzw, 319 p. - Goodman Gilman, a., HARDMAN, J., LIMBIRD, L., 1996. Goodman & Gilman's The pharmacological basis of therapeutics. Mc Graw-Hill Professional, 1825 p. BERTIL, H., 1992. - Niesinnk, R.J.M., de Vries, J, Hollinger, M.A., 1996. Toxicology principles and applications. CRC press New York en Open Universsity of the , 1284 p. - VAN REE, J.M., BREIMER, D.D., 1999. Algemene farmacologie. Bunge, Maarssen, 136 p. - VAN STRAALEN, N.M. en VERKLEIJ, J.A.C., 1991. Leerboek Oecotoxicologie. VU Uitgeverij, Amsterdam, 422 p.

A. Types

  • hoorcollege
  • groepswerk

B. Omschrijving

A. Types

  • schriftelijk examen

B. Omschrijving

Het examen ondervat 4 onderdelen:
  1. theoretische vragen over toxicologische basisprincipes (bv. terminologie, afleiden van parameters uit grafische voorstelling vantoxiciteitsstudies, normeringen, toxicokinetische en -dynamische processen
  2. met nieuwe case-studies wordt gepeild naar de inzichten in de algemene aspecten van de ecotoxicologie
  3. beschrijving van OESO ecotoxiciteitstesten en biologische detectiesystemen en afleiden van toxiciteitsparameters uit grafische gegevens
  4. theoretische kennis van besproken polluenten.

Hierbij worden open vragen gesteld, moeten uitspraken geëvalueerd worden op hun juistheid, definities geformuleerd en geillustreerd worden met voorbeelden.

De studenten kunnen steeds vragen stellen tijdens de contacturen. Ook na de contacturen op afspraak.
OA:
06030030
Code:
06030030
Vakcoördinator:
Goele Wynen
Semester:
1
Studiepunten:
2,5
Onderwijstaal:
Nederlands