Heroriëntatiemodule (2008-2009)

Inhoud

Algemene didactiek van het kleuteronderwijs:
- Ervaringsgericht kleuteronderwijs
- Ontwikkelingdoelen, werken met het Ontwikkelingsplan
- Activiteiten schriftelijk voorbereiden
- Dag- en weekplanning
- Thematisch werken

De drie ontwikkelingdomeinen:
- Psychosociale ontwikkeling bestuderen, observeren en stimuleren
- Sensomotorische ontwikkeling bestuderen, observeren en stimuleren
- Cognitieve ontwikkeling bestuderen, observeren en stimuleren

Doelstellingen

A. Algemene competenties

  • 01. Denk- en redeneervaardigheid
  • 02. Informatie verwerven en verwerken
  • 03. Kritisch reflecteren
  • 04. Projectmatig en methodisch handelen in functie van creatieve kennisontwikkeling
Toelichting:
Denk- en redeneervaardigheid:
De student kan zelfstandig en in overeenstemming met beroepsspecifieke inzichten, ervaringen en geplogendheden een kwaliteitsvolle redenering opbouwen.  Concreet:
- De principes van het EGKO toepassen in praktijksituaties.
- De student heeft inzicht in de samenhang van de drie ontwikkelingsdomeinen (psychosociaal,  sensomotorisch en cognitief). De student heeft inzicht in deze ontwikkelingsdomeinen en kan deze inzichten toepassen op praktijksituaties.

Informatie verwerven en verwerken:
De student kan m.b.t. het EGKO en de drie ontwikkelingsdomeinen (psychosociaal, sensomotorisch, cognitief) zelfstandig literatuur doornemen en de bestudeerde inhouden toepassen op eigen observaties in de kleuterklas.

Kritisch reflecteren:
De student kan kritisch terugblikken op activiteiten die uitgeprobeerd werden in de stage. De student kan verbetersuggesties voorstellen om de eigen activiteiten bij te sturen.

Projectmatig handelen:
De student kan in een portfolio bewijsstukken verzamelen waarmee hij aantoont dat de beoogde competenties van dit opleidingsonderdeel werden verworven.

B. Beroepsgerichte/ Algemeen wetenschappelijke competenties

  • 09. Oplossingsgericht kunnen werken in de zin van het zelfstandig definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk en het kunnen ontwikkelen en toepassen van zinvolle oplossingsstrategieën
  • 10. Besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid samenhangend met de beroepspraktijk
Toelichting:
Oplossingsgericht werken:
- De student kan praktijksituaties analyseren en verbeteracties formuleren vanuit de principes van het EGKO.
- De student kan praktijksituaties analyseren en verbeteracties formuleren vanuit de specifieke didactische principes voor het stimuleren van de psychosociale, sensomotorische en cognitieve ontwikkeling.

Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid:
- De student kan vanuit de basisprincipes van het EGKO de verantwoordelijke rol van de kleuteronderwijzer omschrijven.   
- De student kan beargumenteren wat de rol is van de kleuteronderwijzer bij het stimuleren van de psychosociale, sensomotorische en cognitieve ontwikkeling.

C. Beroepsspecifieke competenties

  • C01 Begeleider leer- en ontwikkelingsprocessen.
  • C02 Opvoeder.
  • C03 Inhoudelijk expert.
  • C04 Organisator.
Toelichting:
Begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen:
- De student kan doelgerichte activiteiten voorbereiden voor de drie ontwikkelingsdomeinen (psychosociaal, sensomotorisch en cognitief). De student kan bij de activiteiten doelen formuleren aan de hand van het Ontwikkelingsplan.
- De student kan een belangstellingscentrum op een ervarings- en ontwikkelingsgerichte manier uitwerken. 
- De student kan een grondige lesvoorbereiding maken waarbij kleuters op verscheidene niveaus geprikkeld kunnen worden: morgenritueel, contactspel, huishoudelijke activiteit, vertellen-voorlezen, kringspel, gezelschapsspel, beeldende activiteit, ritmiek, zintuiglijk spel, bewegingsactiviteit, waarneming, raadselspel, aanbod voor getalbegrip, aanbod voor classificeren en seriëren, prentkijken. 

Opvoeder:
- De student kan een positief leefklimaat creëren voor de kleuters vanuit een ervaringsgerichte basishouding.

Inhoudelijk expert:
- De student kent de ontwikkelingslijnen voor de sensomotorische, psychosociale en cognitieve ontwikkeling.
- De student kan het ervaringsgericht begrippenkader beheersen en integreren in zijn manier van kijken naar kleuters.

Organisator:
- De student kan een adequate organisatie bedenken voor activiteiten om de psychosociale, sensomotorische of cognitieve ontwikkeling te stimuleren.
- De student kan een gestructureerd speel- en leerklimaat bevorderen vanuit de basisprincipes van het EGKO. 

Vereiste voorkennis

A. Volgtijdelijkheid

B. Competenties

Je beschikt over de algemene competenties van een Bachelor. 

Leermiddelen

A. Type

  • handboek
  • cursus
  • audiovisueel materiaal
  • materiaal op WWW

B. Verplichte leermiddelen

Bertrands, E.& Florquin, V;(2003), Speelkriebels voor kleuters; een ontwikkelingsgerichte kijk op bewegingsspelen, Leuven:Acco  

Buts, L., Decock, E., Tutenel, P., & Vreys, J. (2006). Werken met (gevoelsgeladen) verhalen in de kleuterklas. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in het kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding Vorselaar.

Buts, L. (2007). Kringgesprek. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in het kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding Vorselaar.

Buts, L. (2007). Gezelschapsspel.Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in het kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding Vorselaar.

De Busser, A. (2007). Morgenritueel en contactspel. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in het kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding Vorselaar.

De Busser, A. (2007). Dagelijkse rituelen. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in het kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding Vorselaar. 

De Busser, A., & De Bie , L. (2007). Didactiek van huishoudelijke activiteiten en eetmoment.Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in het kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding Vorselaar.

Decock, E., Fransen, R. & Vreys, J. (2007). Verhalen in de kleuterschool. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement lerarenopleiding Vorselaar.

Erkende Instantie r.-k. Godsdienst. (2001). Werkkplan Rooms-Katholieke Godsdienst voor het katholiek kleuteronderwijs in Vlaanderen. Brussel: LICAP.

Fransen, R. (2008). Psychosociale en morele ontwikkeling. Deel: Morele ontwikkeling. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement lerarenopleiding Vorselaar.

Fransen, R.. (2008). Basisbehoeften: verwondering en verbondenheid. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement lerarenopleiding Vorselaar.

Janssens, I. (2000). Wiskundige initiatie voor kleuters: Classificeren en seriëren. Mechelen:Wolters-Plantyn.

Janssens, I. (2000). Wiskundige initiatie voor kleuters: Getallen. Mechelen: Wolters-Plantyn

Laevers, F., & Depondt, L. (2004). Ervaringsgericht werken met kleuters in het basisonderwijs. Leuven: CEGO.

Van den Bergh, I., & Buts,L.. (2008). Psychosociale en morele ontwikkeling. Deel: psychosociale ontwikkeling. Onuitgegeven cursus voor het eerste jaar Bachelor in kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement lerarenopleiding Vorselaar.

VVKBaO. (2000). Ontwikkelingsplan voor de katholieke kleuterschool (4e druk 2002)

. Brussel: Vlaams verbond katholiek basisonderwijs

    C. Aanbevolen leermiddelen

    Werkvormen

    A. Types

    • begeleide zelfstudie

    B. Omschrijving

    Op regelmatige basis zijn er coachingsmomenten voor:
    - begeleiding bij het leerproces
    - toelichting algemene kaders
    - begeleiding bij zelfstudie-opdrachten
    - tussentijdse bespreking van het geleverde werk

    Evaluatie

    A. Types

    • permanente evaluatie

    B. Omschrijving

    1ste examenperiode 2de examenperiode 3de examenperiode
    % vorm % vorm % vorm
    100% Permanente evaluatie: LOGBOEK
    		 100% Permanente evaluatie:
    LOGBOEK

    Begeleiding

    Individuele begeleidingssessies

    Begeleidingssessies in kleine groep
OA:
11267370
Code:
11267370
Vakcoördinator:
Astrid Cornelis
Semester:
1+2
Studiepunten:
3
Onderwijstaal:
Nederlands