De student verwerft achtergrondkennis, inzicht in de groeilijnen en didactische bagage om kleuters te stimuleren op vlak van tijd en ruimte. Tijd en ruimte wordt benaderd vanuit de leergebieden wiskundige initiatie, beweging, godsdienst, wereldoriëntatie en muziek.
De volgende aspecten komen aan bod:
- Groeilijnen voor ruimte- en tijdsaspecten
- Hoe ruimte- en tijdsaspecten stimuleren via bewegingsactiviteiten, wiskundige initiatie, muziek, klasrituelen, kalenders,...
- Ontwikkelingsdoelen voor ruimte en tijd
- Bioritmen, m.i.v. werken rond een seizoen
- Kerkelijk jaar
A. Algemene competenties
- 02. Informatie verwerven en verwerken
- 03. Kritisch reflecteren
- 04. Projectmatig en methodisch handelen in functie van creatieve kennisontwikkeling
Toelichting:
Informatie verwerven en verwerken:
- De student kan nieuwe inhouden m.b.t. tijd en ruimte verwerven en verwerken.
- De student kan de opgedane informatie van de werkcolleges toepassen bij het uitwerken van een persoonlijke ideeënmap voor de klaspraktijk.
- De student is in staat om zich te informeren over een thema in functie van het bedenken en uitwerken van activiteiten.
Kritisch reflecteren:
- De student kan kritisch kijken naar praktijkmogelijkheden i.v.m. tijd en ruimte.
- De student kan gefundeerd praktijksituaties beoordelen en kan verbeteracties aanreiken.
Projectmatig en methodisch handelen in functie van creatieve kennisontwikkeling:
- De student kan zelf instaan voor de kwaliteitscontrole bij het uitwerken van een project (hier: ideeënmap): De student beoordeelt kritisch zijn ideeën, selecteert zelf de meest kwalitatieve en zorgt voor een optimale uitwerking en afwerking.
- De student kan aan de hand van een stappenplan vorm geven aan een eigen project (hier: ideeënmap): kiezen van thema's, verkennen van de thema's, ideeën genereren, ideeën selecteren, ideeën uitwerken, bijsturing, afwerking.
- De student kan zelf nieuwe ideeën genereren om met kleuters te werken aan de doelen voor tijd en ruimte.
- De student kan het eigen creatieve proces sturen bij het uitwerken van een persoonlijke ideeënmap: brainstormen, zich laten inspireren vanuit bronnen, ideeën selecteren,... .
B. Beroepsgerichte/ Algemeen wetenschappelijke competenties
- 08. Teamgericht kunnen werken
- 09. Oplossingsgericht kunnen werken in de zin van het zelfstandig definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk en het kunnen ontwikkelen en toepassen van zinvolle oplossingsstrategieën
- 10. Besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid samenhangend met de beroepspraktijk
Toelichting:
Teamgericht kunnen werken:
- De student kan met medestudenten communiceren over de leerinhouden en praktijkervaringen uitwisselen.
- De student komt voorbereid naar de groepsbijeenkomsten (werkcolleges ideeënmap).
Oplossingsgericht kunnen werken in de zin van zelfstandig kunnen definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties en het kunnen ontwikkelen en toepassen van zinvolle oplossingsstrategieën:
- De student kan een open taak - de ideeënmap - adequaat aanpakken. Hierbij maakt de student een persoonlijke verwerking van de aangeboden leerinhouden uit verschillende domeinen.
Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid samenhangend met de beroepspraktijk:
- De student kan beargumenteren wat de rol van de kleuteronderwijzer is bij...
... het ontwikkelen van een gezond levensritme
... het ontwikkelen van een gezonde lichaamshouding en gezond bewegingsgedrag
... het leren beleven van waarden doorheen de periodes van het kerkelijk jaar
... het ontwikkelen van het inzicht in tijd en ruimte bij het jonge kind
C. Beroepsspecifieke competenties
- C01 Begeleider leer- en ontwikkelingsprocessen.
- C02 Opvoeder.
- C03 Inhoudelijk expert.
- C04 Organisator.
- C05 Innovator-onderzoeker.
Toelichting:
Begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen:
- De student kan activiteiten ontwerpen om kleuters te begeleiden in het vergroten van hun mogelijkheden m.b.t. tijd en ruimte. Dit voor de leergebieden wiskundige initiatie, godsdienst, wereldoriëntatie, beweging en muziek.
- De student kan ontwikkelingsdoelen formuleren voor tijd en ruimte, gebruik makend van de volgende instrumenten: de decretaal bepaalde ontwikkelingsdoelen, het ontwikkelingsplan en de leerplannen.
- De student kan de beginsituatie van kleuters m.b.t. tijd en ruimte observeren.
- De student kan de begrippen i.v.m. tijd en ruimte correct verwoorden i.f.v. de taalstimulering.
Opvoeder:
- De student kan beargumenteren wat de rol van de kleuteronderwijzer is bij...
... het ontwikkelen van een gezond levensritme
... het ontwikkelen van een gezonde lichaamshouding en gezond bewegingsgedrag
... het leren beleven van waarden doorheen de periodes van het kerkelijk jaar
... het ontwikkelen van het inzicht in tijd en ruimte bij het jonge kind
Inhoudelijk expert:
-De student kent de groeilijnen voor tijd en ruimte op vlak van wiskundige initiatie, muziek, beweging, wereldoriëntatie en godsdienst.
- De student kent de verschillende aspecten van de ruimte die in de kleuterschool aan bod komen: omsluiting, volgorde, oriëntatie, gezichtspunt en perspectief, vorm, spiegelbeeld en symmetrie.
- De student kent de verschillende aspecten van tijd die in de kleuterschool aan bod komen: tijdsduur, tijdsopeenvolging; het vaste gestructureerde tijdskader opbouwen, verleden en toekomst representeren, snelheid en muzisch omgaan met tijd.
- De student kent de verschillende periodes van het kerkelijk jaar die in de kleuterschool aan bod komen en kan hiervan de 3 betekenislagen toelichten.
- De student heeft achtergrondkennis over bioritmen.
- De student heeft achtergrondkennis over het lichaam in ruimte en tijd.
Organisator:
- De student kan de organisatie van een activiteit voor tijd-ruimte doordacht aanpakken.
- De student kan de klas en het klasgebeuren zo inrichten dat de ontwikkeling van inzicht in tijd en ruimte wordt gestimuleerd.
Innovator-onderzoeker:
- De student kan nieuwe thema-activiteiten ontwerpen om te werken aan tijd en ruimte.
A. Volgtijdelijkheid
B. Competenties
Om deze module te volgen, moet de student geslaagd zijn voor deze beide modules uit 1 bako 0607:
- Cognitieve ontwikkeling: ik ontdek (A)
EN
- Cognitieve ontwikkeling: ik ontdek (DV)
Verder beheerst de student de algemene pedagogische en didactische vorming die in het eerste jaar aan bod kwam:
- De student heeft zicht op het ervaringsgericht kleuteronderwijs en kan dit vertalen in een ervaringsgericht aanbod.
- De student kan een activiteit schriftelijk voorbereiden met aandacht voor de beginsituatie, de doelen, de organisatie, de inhoud, de impulsen en de leerervaringen die de kleuters opdoen.
- De student heeft zicht op de psychosociale, de sensomotorische en cognitieve ontwikkeling en kan deze ontwikkeling stimuleren.
- De student durft voor een groep staan en vertrouwen op zijn kunnen.
A. Type
- handboek
- cursus
- audiovisueel materiaal
- materiaal op leeromgeving
- materiaal op WWW
- Andere: Didactisch materiaal voor in de kleuterklas
B. Verplichte leermiddelen
Studiehandleiding: Tijd en ruimte achtergrond
Per onderdeel is er een syllabus samengesteld door de docent
Janssens I. (2000), Ruimte, Wolters-Plantyn
Janssen K. (2001), Een jaar vol kleuren, Averbode
Erkende Instantie r.-k. Godsdienst (2001).
Werkplan Rooms-Katholieke Godsdienst voor het katholieke kleuteronderwijs in Vlaanderen. Brussel: LICAP.
Rymen K.(2006).
Liedboek. Onuitgegevens nota's bij de opleiding Bachelor in het Kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding.
VVKBAO (1998), leerplan bewegingsopvoeding
VVKBAO (1998), leerplan wereldoriëntatie
VVKBAO, (1998) leerplan wiskunde
VVKBAO, (1999) deelleerplan muzische opvoeding: muzikale opvoeding
VVKBAO. (2000).
Ontwikkelingsplan voor de katholieke kleuterschool (4
e druk 2002)
. Brussel: Vlaams verbond katholiek basisonderwijs.
Cursus tijd en ruimte achtergrond op Toledo
C. Aanbevolen leermiddelen
Janssens I (2000), Tijd, Wolters-Plantyn
A. Types
- hoorcollege
- begeleide zelfstudie
- labo en werkcollege
B. Omschrijving
A. Types
- schriftelijk examen
- paper/werkstuk
- presentatie
B. Omschrijving
|
1ste examenperiode
|
2de examenperiode
|
3de examenperiode
|
|
%
|
vorm
|
%
|
vorm
|
%
|
vorm
|
|
50%
|
Schriftelijk examen
|
|
|
50%
|
Schriftelijk examen
|
|
46%
|
Mondeling examen: presentatie ideeënmap
|
|
|
50%
|
Mondeling examen: presentatie ideeënmap
|
| 4% |
Permanente evaluatie: stappenplan ideeënmap |
|
|
|
|
Monitoraten: Coaching bij het aanleggen van de ideeënmap.