In de module 'Mens, Maatschappij en Taal' staat 'Ik en de anderen' centraal. Al van jongs af aan leren kleuters hoe ze zich kenbaar moeten maken en hoe ze in interactie kunnen treden met hun omgeving. Ze exploreren volop
hun wereld.
Beetje bij beetje ontdekken kleuters dat
hun wereld eigenlijk véél groter is en dat ook anderen hier een invloed op (kunnen) hebben. Ze zijn
verbonden met de wereld en met de anderen. Als leid(st)er kan je de kleuters helpen
dé wereld en
dé anderen te ontdekken door bewuster om te gaan met taal, maatschappelijke en mondiale aspecten, door aandacht te besteden aan hun relationele vaardigheden, enz. en door in te spelen op hun levensbeschouwelijke identiteit en symboolgevoeligheid. Met andere woorden door de verschillende thema's binnen 'Ik en de anderen' te vertalen naar de kleuters toe.
De module MMT is opgebouwd uit verschillende onderdelen
1. Communiceren met de anderen
- Communiceren met de anderen gebeurt meestal via taal, gesproken of geschreven tal. In het eerste jaar lag de focus op luisteren en spreken. In dit onderdeel ligt de klemtoon op de geschreven taal als communicatiemiddel. Ook het muzisch taalgebruik en de ontluikende taalbeschouwing worden behandeld tijdens de werkcolleges.
2. Samenleven met de anderen
- Elk kind wordt geboren met de mogelijkheden om contact te hebben met andere moensen. Al van in de wiege leren ze vragen en weigeren, lachen en wenen. Kinderen gaan op heel veel verschillende wijzen met elkaar om maar ook met anderen vb. ouders, leerkrachten, vreemden en bekenden. Ze ontdekken met andere woorden een hele wereld van tussenmenselijke relaties. In de kleuterklas wordt dit hele gamme van relatiewijzen door de kleuters spelenderwijs ontdekt en ingeoefend. De manier waarop bepaalde relatiewijzen worden voorgeleefd, de manier waarop kleuters worden toegesproken, aangemoedigd, enz. laat hen ervaren hoe mensen in onze cultuur met elkaar omgaan. In dit onderdeel wordt er zowel ingezoomd op de eigen relationele en sociale vaardigheden aan de hand van de axenroos als op je dramatische vaardigheden.
3. Ik en de Ander
- Nauw aansluitend bij het onderdeel 'Samen met de anderen' bevindt zich 'Ik en de Ander' waarin niet zozeer de relatie tussen mensen centraal staat maar wel de relatie tussen de mens en God, zoald die in de bijbelverhalen tot uitdrukking komt. Hierin wordt bijzonder aandacht besteed aan het vierde domein van levensbeschouwelijke groei zoals in het werkplan godsdienst vermeld staat, met name 'verkennen van geloofstaal en groeien in symboolgevoeligheid'.
4. Ik en de anderen... in de wereld!
- 'Ik en de anderen' kan niet meer los gezien worden van de wereld. We komen steeds meer in contact met mensen en dingen uit deze grote wereld. Ook kleuters kunnen op verschillende manieren in contact komen met de wereld door vb. media, reizen, allochtone kleuters in de klas, enz. De wereld die binnenkomt in de klas confronteert kleuters met het anders zijn van anderen en met andere waarden en normen. Binnen dit onderdeel maken we kennis met mondiale vorming en actualiteit in de kleuterklas.
A. Algemene competenties
- 01. Denk- en redeneervaardigheid
- 02. Informatie verwerven en verwerken
- 03. Kritisch reflecteren
- 06. Beschikken over het vermogen tot communiceren van informaties, ideeën, problemen en oplossingen, zowel aan specialisten als aan leken
- 07. Een ingesteldheid tot levenslang leren hebben
Toelichting:
Je werkt aan volgende algemene beroepscompetenties.
Verwerven en verwerken van informatie
- de student kan nieuwe inhouden m.b.t. mens, maatschappij en taal verwerven en verwerken
- de student kan de opgedane informatie van de werkcolleges toepassen bij het uitwerken van de geïntegreede opdracht.
Creativiteit
- de student kan zelf nieuwe ideeën genereren om met kleuters te werken aan de doelen voor mens en samenleving
- de student kan aandachtig zijn voor vaardigheden van het creatief werken
Kritische reflectie
- de student kan kritisch kijken naar praktijkmogelijkheden i.v.m. thema's binnen MMT
- de student kan kritisch kijken naar de eigen sociale vaardigheden
- de student kan praktijksituaties gefundeerd beoordelen en verbeteringsvoorstellen aanreiken
- de student kan zelf instaan voor de kwaliteitscontrole: de student beoordeelt kritisch eigen ideeën, selecteert zelf de meest kwalitatieve en zorgt voor een optimale uitwerking/afwerking
Samenwerken
- de student kan samenwerken met medestudenten aan taken en opdrachten
- de student kan onderhandelen en conflicten op te lossen
Communicatie en correct taalgebruik
- de student kan met medestudenten communiceren over de leerinhouden
- de student kan praktijkervaringen uitwisselen
- de student kan begrippen en gevoelens naar kleuters toe correct leren verwoorden (taalstimulering)
- de student kan aandachtig zijn voor een adequaat en correct taalgebruik
- de student kan de mondelinge als schriftelijke communicatie verzorgen
- de student kan het belang van de non-verbale communicatie kaderen
Denk- en redeneervaardigheid
- de student kan de nodige theoretische inzichten i.v.m. mens, maatschappij en taal verwerven
Leergierigheid
- de student kan actief de verschillende onderdelen en thema's binnen de module exploreren en gebruiken in geïntegreerde opdrachten
Taalcompetenties
- de student kan op een correcte manier in interactie treden met de kleuters
- de student kan op een correcte manier in interactie treden met volwassenen in en rond de school
B. Beroepsgerichte/ Algemeen wetenschappelijke competenties
C. Beroepsspecifieke competenties
- C01 Begeleider leer- en ontwikkelingsprocessen.
- C02 Opvoeder.
- C03 Inhoudelijk expert.
- C04 Organisator.
- C05 Innovator-onderzoeker.
- C07 Lid van schoolteam.
- C10 Cultuurparticipant.
Toelichting:
Je werkt aan volgende specifieke beroepscompetenties
De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen
- de student kan een zinvol aanbod doen in de kleuterklas rond poëzie, bijbelverhalen en waardeverhalen, ontluikende en beginnende geletterdheid, taalbeschouwing, sociale vaardigheden en mondiale thema's
- de student kan telkens verantwoorden waarom hij/zij kiest voor dit aanbod vanuit de beginsituatie van de klas
- de student kan een rijk milieu creëren waardoor kleuters vertrouwd worden met bijbelverhalen, poëzie en dragers van schriftelijke informatie en producten en materialen uit andere culturen
- de student kan voor kleuters situmulerende omgevingen creëren die rekening houden met de belangstelling en de capaciteiten an de kinderen en die de mogelijkheid bieden tot dialoog en interactie
- de student kan adequaat inspelen op wat zich voordoet in de leeromgeving en hij/zij kan werken met de inbreng van de kleuters
- de student kan met de kleuters doelgericht gesprekken voeren en daarbij een functioneel taalaanbod doen, functionele taalproductie stimuleren en er feedback op geven
- de student kan het leer- en ontwikkelingsproces van kleuters adequaat begeleiden in Standaardnederlands en rekening houden met het taalbeheersingsniveau van de kleuters
- de student kan constructief reageren op het taalgebruik van de kleuters
- de student kan bijdragen aan de taalgevoeligheid van de kleuters door aan taalsensibilisering te doen
De leraar als opvoeder
- de student kan ontwikkelingsprocessen bij kleuters op levensbeschouwelijk en godsdienstig vlak observeren en er pedagogisch verantwoord op inspelen via bijbelverhalen en processen van waardeverheldering
- de student kan sociaal gedrag bij kleuters observeren en er pedagogisch verantwoord op inspelen via het achtergrondkader van de axenroos
- de student kan op een pedagogisch verantwoorde wijze mondiale problematiek bespreekbaar maken
- de student kan het ontwikkelingsaanbod koppelen aan maatschappelijke gebeurtenissen en tendensen
De leraar als inhoudelijk expert
- de student kan aan poëzie, bijbelverhalen en/of waardeverhalen persoonlijke betekenis geven en de symboliek begrijpen. De student weet hoe je op een zinvolle manier het eigene van een gedicht of een bijbelverhaal tot zijn recht kan laten komen
- de student kan het lees/schrijfproces en de natuurlijke lees- en schrijfontwikkeling van kleuters duiden en kan op een zinvolle manier de lees- en schrijfontwikkeling stimuleren
- de student kan verwoorden hoe taal functioneert als middel om te communiceren en te conceptualiseren. De student kan op een zinvolle manier het taalbeschouwelijk inzicht bij kinderen stimuleren
- de student kan de axenroos toepassen op bijbelverhalen en/of (waarde)verhalen en je weet hoe je er zinvol gebruik van kan maken in de kleuterklas
- de student kan de waarde van mondiale vorming duiden en kan op een zinvolle manier met mondiale vorming integreren in het klasgebeuren
- de student kan actualiteit op een gepaste manier in de klas brengen en inspelen op wat kleuters aanbrengen vanuit hun eigen leefomgeving
De leraar als innovator en onderzoeker
- de student kan de vernieuwde inzichten vanuit de onderdelen van de module MMT in de onderwijspraktijk aanwenden
De leraar als lid van een schoolteam
- de student kan in Standaardnederlands adequaat in interactie treden met alle leden van het schoolteam
De leraar als cultuurparticipant
- de student kan participeren aan het levensbeschouwelijke en maatschappelijke cultuurdomein
- de student kan inspelen op evoluties op vlak van het levensbeschouwelijke in een veranderende, pluralistische samenleving
- de student kan kritisch omgaan met thema's en ontwikkelingen gerelateerd aan de module MMT en erover dialogeren
A. Volgtijdelijkheid
B. Competenties
/
A. Type
- handboek
- cursus
- audiovisueel materiaal
- materiaal op leeromgeving
- Andere: specifieke stageopdrachten voor deze periode
B. Verplichte leermiddelen
Communiceren met de anderen
Samenleven met de anderen
- Cursusmateriaal docenten
- Cuvelier, F., Van Steen-Debue, A., Naert, W. & Orroi, G. (2001). Sociaal vaardig? Lieve deugd. Gids voor het basisonderwijs. Brugge: Die Keure.
- Krul, K., Nevejans, J., & Spaepen, P. Klein applaus. Abimo.
Ik en de Ander
- cursusmateriaal docent
- werkplan rooms-katholieke godsdienst voor het katholiek kleuteronderwijs in Vlaanderen
- de Kort, K. (2000). Kijkbijbel. Verhalen uit het oude en het nieuwe testament getekend door Kees de Kort. Utrecht: Jongbloed uitgeversgroep i.s.m. Stichting Dochete.
Ik en de anderen... in de wereld!
- cursusmateriaal Mondiale vormingsdag
- cursusmateriaal mondiale vorming docent
- cursusmateriaal actualiteit in de kleuterklas docent
C. Aanbevolen leermiddelen
A. Types
- hoorcollege
- groepswerk
- begeleide zelfstudie
- Andere: werkateliers door externen
B. Omschrijving
A. Types
- mondeling examen
- paper/werkstuk
- presentatie
- permanente evaluatie
- individuele taak
- Andere: geïntegreerde groepsopdracht
B. Omschrijving
40% Permanente evaluatie
60% Mondeling examen